Fietsen is een geweldige activiteit die je op een milieuvriendelijke manier fit en gezond houdt. Het is voor alle leeftijden een uitstekende manier om er met vrienden op uit te trekken en te genieten van de buitenlucht.
Als je een nieuwe fiets wil kopen, is het aanbod duizelingwekkend. Zeker als je interesse hebt in een koersfiets. De meeste racefietsen zijn verre van goedkoop en dan kan velen afschrikken. Maar met een beetje begrip en research, vind je ongetwijfeld een betaalbare optie die perfect bij je behoeftes past. In deze koopgids, bespreken we alles, maar dan ook alles, waar je rekening mee kan houden.
Eerst en vooral moet je jezelf enkele vragen stellen. Bijvoorbeeld, als je van plan bent wedstrijden te rijden, dan zijn schijfremmen al uit den boze (wegens regels van de wielerbond). Als je in een biljartvlakke streek leeft, dan moet je je zakken niet leegmaken voor een vederlichte klimfiets. Dan is aerodynamica en/of comfort belangrijker. Als je een gigantisch enthousiaste wielertoerist bent en je kan het je veroorloven, waarom dan niet voor een high-end droomfiets gaan? Je moet dus met veel zaken rekening houden.
[eho]
Wat is een racefiets en wat maakt het beter dan andere fietsen?
Een koersfiets kenmerkt zich aan een paar specifieke details:
- Licht kader: Alle racefietsen hebben een relatief lichtgewicht frame, vergeleken met andere soorten fietsen. Er zijn verschillende materialen, de ene wat lichter dan de andere (dit bespreken we later nog uitgebreid verder), maar algemeen gezien wegen koersframes niet veel.
- Dunne banden: Koersfietsen hebben banden van 23mm tot 25mm. In sommige omstandigheden gaat men tot 28mm. Op een racefiets worden zeer zelden banden breder dan 30mm gelegd.
- Geen vering: Met een racefiets ga je zelden over al te ruw of onverhard terrein rijden. Daarom zijn verende voorvorken en dergelijke niet nodig. Als je toch extra comfort nastreeft, dan vind je dat meestal in bredere banden of een comfortabeler frame.
- Veel versnellingen: De meeste moderne racefietsen hebben 22 versnellingen. Twee tandwielen vooraan en elf achteraan. Door die brede keuze kan je in eenzelfde rit zonder problemen afwisselen tussen steile klimmen en snelle vlakke wegen of afdalingen.
Al deze zaken maken zorgen ervoor dat je minder moeite moet doen om sneller en langer te fietsen.
Welke soort racefiets?
Er zijn vele soorten racefietsen. 'Aero' fietsen voor snelheid op het vlakke, lichtgewicht fietsen om mee te klimmen, 'endurance' fietsen voor meer comfort bij de langste afstanden, 'all-road' bikes om elk soort ondergrond aan te kunnen en recreatieve racefietsen puur voor het plezier.
>>>Gedetailleerde vergelijking tussen aero, lightweight en endurance fietsen
Aero racefiets
Aerodynamische koersfietsen hebben één doel: snelheid! Gewicht en comfort zijn minder belangrijk. De kaders zijn zo aerodynamisch en stijf mogelijk gemaakt. Kenmerkend zijn brede buizen, afgeronde vormen en integratie van onderdelen.
De breed gemaakte buizen zorgen voor een zeer aerodynamisch profiel, maar brengen wel wat extra gewicht met zich mee. Aero fietsen hebben vaak ook wielen met hogere velgen.
Integratie van onderdelen is ook belangrijk. De beste aero frames verbergen de kabels, remmen en andere uitsteeksels van de wind. Zelfs de uitlijning aan de wielen wordt aangepast om alles zo strak mogelijk in elkaar te doen passen.
De aerodynamica en stijfheid maken deze fietsen perfect voor sprints en snelle koersen. De geometrie van het kader zorgt ook voor een lagere, meer aero en agressieve zithouding.
Endurance racefiets
Endurance racefietsen worden steeds populairder, met hun relaxed geometrie en stabiel rijcomfort. Ze hebben een bredere wielbasis dan andere koersfietsen, langere balhoofdbuis en een minder agressieve zithouding. Tegenwoordig zijn ze vaak voorzien van schijfremmen. Daarbovenop hebben de meeste endurance racefietsen ruimte voor bredere banden. Alles opgeteld zijn deze fietsen gemaakt voor slechtere wegen en algemeen rijcomfort op lange afstanden.
Endurance fietsen zijn niet traag. Ze worden gemaakt van dezelfde materialen als hun agressieve tegenhangers, maar zijn gewoon extra comfortabel.
Lichtgewicht fiets
Als er veel geklommen moet worden, ben je het beste af met een fiets die zo weinig mogelijk weegt.
Lichtgewicht racefietsen besparen kostbare grammen overal waar mogelijk. Geen brede, aero vormen of andere 'overbodigheden'. De UCI beperkt competitiefietsen tot 6.8kg, maar veel merken hebben al fietsen ontworpen die een pak lichter zijn. De lichtste fietsen wegen soms onder 5kg.
All-road fiets
Een nieuwe categorie die pas sinds de laatste jaren de kop opsteekt. All-road racefietsen zijn gemaakt voor wie alle snelle kenmerken van een racefiets verkiest, maar toch graag af en toe de weg verlaat en onverharde paden opzoekt. De belangrijkste kenmerken zijn brede banden, schijfremmen, hogere bottom bracket om over takken en stenen te rijden, en kleinere versnellingen voor de steilste heuvels.
Recreatieve of fitnessbike
Snel en sportief, zonder alle high-end eigenschappen van de dure racemodellen. Vaak hebben ze een plat stuur, gewone pedalen en iets bredere banden.
Een goede keuze voor wie niet direct wil instappen met een té race focused fiets.
Budget
Het eerste waar je aan denkt bij het kopen van een racefiets is je budget. De prijsverschillen zijn gigantisch. Een instapmodel heb je al voor een paar honderd euro, terwijl de allerbeste en duurste racefietsen gemakkelijk de €10 000 overschrijden.
Ongeacht je budget, kan je altijd een goede fiets vinden voor jouw noden. Een instapmodel is sowieso al van uitstekende kwaliteit. Een duurdere fiets betekent algemeen gezien lager gewicht, stijver frame en betere schakelkwaliteit.
Naargelang de prijs omhoog gaat, zal het framemateriaal veranderen van staal naar aluminium en carbon. Groepsets gaan van goedkopere metalen naar hoogwaardige legeringen en samenstellingen van kwalitatief aluminium, carbon en titanium. Hetzelfde voor wielen, waar de goedkopere versies van aluminium gemaakt zijn en de duurdere van carbon, met keramische lagers die vlotter rollen.
Hieronder vind je een samenvatting van wat je kan verwachten voor welk budget.
Onder €750
Deze klasse is gericht voor recreatieve fietsers die de basis aan performance zoeken. Een fiets van deze prijsklasse heeft meestal een 8 of 9-speed cassette achteraan en drie kettingbladen vooraan, om een breed arsenaal versnellingen te krijgen. Het kader zal eerder gemaakt zijn van staal of aluminium, met eventueel een carbon voorvork. De wielen zijn eerder zwaar, maar wel stevig. Je kan probleemloos overschakelen naar duurdere wielen als je een upgrade wil.
Tussen €750 en €1500
Is dit je budget, dan zal je de keuze kunnen maken tussen aluminium en carbon. Beide materialen kunnen zeer licht, stijf en duurzaam zijn en veel zal afhangen van merk tot merk. Ons advies is om een kwalitatief aluminium frame te verkiezen boven een basis carbon. Aluminium is ook vanzelf goedkoper, met als voordeel dat je voor dezelfde prijs betere onderdelen zal kunnen kopen.
Tussen €1500 en €3000
Deze fietsen zijn al eerder prestatiegericht. Het totaalgewicht gaan omlaag, het schakelen werkt vlotter en ze zijn algemeen gezien sneller.
Qua versnellingen heb je meestal al 11-speed cassettes, gecombineerd met twee kettingbladen vooraan. SRAM Rival, Shimano 105 en Shimano Ultegra zijn de groepsets die je kan verwachten. De frames zijn ofwel hoogwaardig aluminium of carbon en ook de wielen en banden zullen beter bollen en lichter zijn.
Tussen €3000 en €4500
Vanaf €3000 kan je de echte toppers verwachten. Bij deze fietsen staat alles in functie van prestaties en het wordt moeilijk om hier een 'slechte' fiets te vinden. Je zal moeten kiezen tussen een specifieke aero, endurance of lightweight racefiets.
Ongeacht het type, zal je voor deze prijs altijd een lichtere fiets met uitstekende versnellingen en kwalitatieve wielen hebben. SRAM Rival, Force of Red, Shimano Ultegra of Dura-Ace en Campagnolo Potenza of Chorus zijn de meest voorkomende groepsets. Je kan ook al de keuze maken tussen mechanisch of elektronisch schakelen.
Boven €4500
De verschillen aanduiden tussen deze high-end fietsen wordt minder duidelijk. In deze prijsklasse een racefiets kiezen hangt vooral af van persoonlijke voorkeur.
Wat krijg je sowieso? Een hoogwaardig carbon kader dat licht en stijf is, zonder veel comfort te verliezen. Een topkwaliteit (elektronische) groepset en lichte, stijve en aerodynamische wielen.
Je kan gemakkelijk meer dan €10.000 uitgeven aan een professionele racefiets. Het materiaal op de markt is dan ook identiek aan dat waar de profrenners mee rijden.
Fietsaccessoires
Vergeet niet dat je aankoop niet stopt bij een fiets alleen. Houd bij het kiezen van een fiets ruimte in je budget voor accessoires zoals pedalen, kledij, schoenen, bidonhouders en reservemateriaal.
[eho]
Framemateriaal
Racefietsen worden gemaakt uit verschillende materialen. De meest gebruikte zijn staal, aluminium, titanium en carbon, of een combinatie hiervan. Allemaal hebben ze hun eigen karakteristieken en prijs. Elk materiaal zal ook anders aanvoelen tijdens het rijden.
Hieronder een samenvatting.
Carbon
Vroeger waren carbon frames zo duur en moeilijk te produceren dat enkel de profs ze konden krijgen. Dat is ondertussen veranderd en nu is carbon het meest gebruikte materiaal voor een koersfiets.
De verhouding tussen stijfheid en gewicht is beter dan van andere stoffen. Perfect dus om een lichte, maar responsieve racefiets mee te maken. Carbon is ook erg duurzaam en wordt niet 'moe' zoals aluminium bijvoorbeeld. De kwaliteitsverschillen tussen carbon frames zitten hem in het productieproces en hoe de verschillende lagen carbon aan elkaar gemaakt worden.
Het grote nadeel van carbon is dat het eerder breekbaar is. Als op een bepaald punt te veel druk komt, zoals bijvoorbeel bij een valpartij of als je bouten veel te hard aanspant, kan het barsten. Het is ook moeilijk te herstellen, dus eens je kosten hebt is de enige optie vaak om een heel nieuw kader te kopen.
Aluminium
Aluminium is net als carbon erg stijf en licht. Het is goedkoper om te verwerken, wat de prijs omlaag houdt.
Aluminium fietsen kunnen heel stijf zijn, door hun dikke buizen, maar dit maakt het materiaal snel oncomfortabel. Vaak worden aluminium fietsen uitgerust met een carbon voorvork voor extra comfort en wat gewichtsbesparing. Aluminium kan ook 'moe' worden, waardoor de stijfheid daalt. Maar dit kan jaren duren.
Een term die je vaak tegenkomt is single, double of triple 'butting'. Dit heeft te maken met variërende dikte van de buizen. Waar buizen aan elkaar gelast zijn moeten ze steviger zijn dan bijvoorbeeld in het midden. Dus om gewicht te besparen, maakt men de middenstukken dunner dan de uiteindes. 'Triple' butted duidt zo op een aluminium kader waarbij drie verschillende diktes door elkaar gebruikt worden. Dit is lichter, maar ook duurder door de hogere productiekost.
Een aluminium kader kopen kan een goede kostbesparing zijn voor wie geen al te groot budget heeft.
Titanium
Titanium frames zijn steeds zeldzamer. Het is relatief licht, enorm duurzaam en roestvrij. Titanium is moeilijker te behandelen dan carbon of aluminium, wat het een dure materiaalkeuze maakt.
Hét voordeel van titanium is de duurzaamheid. Zelfs na een crash is het enorm moeilijk kapot te krijgen. Het kan in principe levenslang meegaan.
Staal
Stalen frames worden gekoesterd door retroliefhebbers. Jaren geleden reden alle profs op stalen fietsen. Nu wordt het meestal gebruikt voor nostalgische redenen.
Goedkope instapmodellen of trekkingfietsen worden ook vaak nog van staal gemaakt. Staal kan even comfortabel zijn als aluminium of carbon en het rijdt ook erg goed. De nadelen zijn het gewicht en roest.
Groepset
De groepset van een racefiets zijn de remmen & aandrijving. Het bestaat uit: Cranks, kettingbladen, ketting, cassette, derailleurs en shifters. Hoe duurder de groepset, hoe preciezer en duurzamer de prestatie en hoe lager het totaalgewicht.
Hier vind je een beschrijving van de verschillende fabrikanten en hun ranges.
Shimano
Shimano heeft het grootste aanbod groepsets. Zij vonden het STI (Shimano Total Integration) systeem uit waarmee je kan schakelen aan je remmen, zonder je handen te moeten verplaatsen. Met je rechterhand bedien je de achterderailleur en achterrem, met je linkerhand de voorkant.
Alle Shimano groepsets zijn compatibel. Je kan dus probleemloos onderdelen van verschillende klasses mixen.
- Claris: De goedkoopste keuze. Best gebruikt voor vrijetijdsfietsen of fitbikes. Het heeft een 8-speed cassette en vooraan 2-3 kettingbladen.
- Sora: Vergelijkbaar met Claris, maar met 9-speed.
- Tiagra: Tiagra vind je terug op veel instapmodellen en gaat meestal voor 10-speed. Tiagra is populair voor vrijetijdsfietsen, maar op een racefiets misstaat het niet dankzij de degelijke prijs-kwaliteitsverhouding.
- 105: Shimano 105 wordt beschouwd als de best geprijsde prestatiegerichte groepset. Perfect voor de gemiddelde actieve wielertoerist. Het is duurzaam, betrouwbaar en beschikbaar in 11-speed.
- Ultegra:Ultegra is voor de actieve en veeleisende wielertoerist en is bijna identiek aan de Dura-Ace groepset, maar minder licht. Ultegra onderdelen zijn zeer hoogwaardig en je kan ook voor een elektronsche Di2 variant gaan.
- Dura-Ace: De top of the range groepset. Het wordt gemaakt van een combinatie van carbon, titanium en aluminium. 13 van de 18 WorldTour teams rijden met Dura-Ace groepsets. De precisie en kwaliteit van het schakelen in ongeëvenaard en ook het gewicht is zeer beperkt.
Campagnolo
Campagnolo bestaat al meer dan 80 jaar en is de oudste producent op de markt. Velen houden van het merk omdat het vintage Italiaanse nostalgie opwekt. Het meeste werk vindt nog altijd plaats in hun originele Campagnolo hoofdkwartieren in Vicenza.
Campagnolo heeft 5 verschillende groepsets op de markt. Ze beginnen vanaf een duurder niveau dan Shimano en SRAM. Je ziet zelden een instap racefiets afgewerkt met Campagnolo onderdelen.
De manier van schakelen is anders dan bij shimano. De shifter aan de rem wisselt naar een gemakkelijkere versnelling, een shifter aan je duim schakelt zwaarder.
- Veloce: Vergelijkbaar met Shimano 105 of SRAM Rival. Veloce is Italiaans voor 'snel'. De groep slaat dan ook de vrijetijdsmarkt over en mikt ineens op prestatiegerichte racefietsen.
- Athena: Campagnolo's eerste 11-speed groepset. Athena wordt eind 2016 vervangen door de nieuwe Potenza groep. Het is ook Campa's eerste groep met optie tot elektronisch schakelen, of 'EPS' (Electronic Power Shift).
- Potenza: Nieuwe middenklasse groepset die moet concurreren met Shimano Ultegra en SRAM Force. Erg vergelijkbaar met de Chorus en Record groepen, maar met ietwat goedkopere materialen afgewerkt om de prijs lager te houden.
- Chorus: Volgens Campagnolo is Chorus 'de beste oplossing voor gesofisticeerde fietsen die Super Record prestaties zoeken aan een interessante prijs'.
- Record: Record is een groepset van professionele kwaliteit. Het is licht, precies en duurzaam met optie tot EPS.
- Super Record: Campagnolo vond hun Record groepset al zo goed, dat ze hun nog betere variant enkel 'Super Record' konden noemen. De verschillen tussen de twee zijn subtiel. Super Record heeft bepaalde titanium onderdelen en keramische lagers om nog een tikkeltje duurzamer, lichter en efficiënter te zijn. Campagnolo Super Record is voor eliterenners of enthousiastelingen die geen budgetbeperkingen hebben. Zeker wie nog wil upgraden naar EPS.
SRAM
SRAM heeft vier groepen op de markt en wordt in elke prijsklasse beschouwd als de lichtste groepset.
Schakelen doe je met de 'Double Tap' techniek. Elke remhendel heeft slechts één shifter die je een of twee keer indrukt om hoger of lager te schakelen.
- Apex: De instapper van SRAM. Uitgerust met 2x10 versnellingen. Het voorblad is bijna altijd een compact uitvoering van 50-34 en dus perfect voor recreatief fietsen.
- Rival: SRAM's antwoord op Shimano 105. Gemikt op de actievere beginner, met veel geleende technologie van duurdere groepen. Rival is uitgerust met 11 speed , is lichter dan Apex en heeft optioneel schijfremmen. Je kan ook kiezen voor een 1x versie, waarbij je maar een kettingblad vooraan hebt. Dit maakt schakelen veel simpeler voor bijvoorbeeld offroad gebruik.
- Force: Lijkt erg op de Rival groep, maar met enkele duurdere materialen verwerkt in de derailleurs en cranks. Force is voor beginnende tot professionele wielrenners die een lichte en goed presterende groepset willen. Hij heeft ook mogelijk schijfremmen en een 1x versie.
- Red: SRAM Red wordt gebruikt door WorldTour renners en professionele triathleten. Het is de lichtste groepset op de markt, met keramische lagers en veel carbon onderdelen.
SRAM heeft ook een elektronische, draadloze groepset genaamd eTap.
Versnellingen
Versnellingsratio is de hele combinatie van het aantal mogelijke versnellingen voor-en achteraan. Je bepaalt het via het aantal tanden en tandwielen. Het juiste versnellingsratio kiezen voor je racefiets hangt af van je rijstijl.
Vooraan heb je bijna altijd drie of twee kettingbladen. Tegenwoordig waait de trend van het mountainbiken over om slechts 1 tandwiel te hebben vooraan. Dit is vooral interessant voor offroad racefietsen. Bij single tandwielen heb je minder kans op mechanische problemen en moet je minder nadenken over het schakelen zelf. De meeste koersfietsen hebben double of triple tandwielen, maar die laatste zie je vooral op instapmodellen en goedkopere fietsen.
Heb je een 'double', dan kan je kiezen uit drie groottes. Hoe hoger het aantal tandwielen, hoe zwaarder de versnellingen.
- Regular: Gebruikt door de meeste profs. 53 tanden op het buitenblad en 39 op het binnenblad. Erg zware versnellingen op maat van de hogere snelheden tijdens wedstrijden.
- Compact: 50-34. Veel gemakkelijker rond te krijgen als je minder getraind bent. Perfect voor erg heuvelachtige omstandigheden en in de bergen.
- Pro-Compact: 52-36. Dit is ideaal voor wie geen directe beginner is, maar ook geen nood heeft aan de grote profversnellingen. Met het binnenblad van 36 kan je nog zonder grote problemen steile hellingen bedwingen als amateur.
Een 'triple' bestaat meestal uit tandwielen met 50-39-30 tanden.
Je versnellingen vooraan vormen de basis voor het versnellingsratio. Je cassette achteraan maakt het af. De meeste moderne cassettes hebben 11 kroontjes met een verschillend aantal tanden (11 speed). Gecombineerd met een double vooraan, kom je dus op 22 verschillende mogelijke versnellingen.
Als een hoger aantal tanden vooraan duidt op een zwaardere versnelling, dan is dat achteraan omgekeerd. De meeste 11-speed cassettes zijn 11-25 of 11-28. Het kleinste kroontje heeft 11 tanden en is de zwaarste versnelling. Een 11-28 is dus meer geschikt om bergop te rijden, omdat je in de kleinste versnelling 3 tanden lichter kan trappen dan bij een 11-25. Hoe kleiner het verschil tussen twee kroontjes, hoe vlotter het schakelen aanvoelt. Als de ketting maar 1 tand groter of kleiner tegelijk schakelt, verandert je trapfrequentie niet te hard. Een 11-25 heeft dus een vlottere overgang dan 11-28 omdat er een kleiner verschil in tanden is.
Wielen
>>>Een uitgebreide kijk op alles over het racewiel
Een wiel bestaat uit een naaf, spaken en een velg. Een goede wielset is duurzaam, heeft goed rollende lagers in de naaf, heeft een betrouwbaar remoppervlak en is best zo stijf en licht mogelijk.
De breedte en hoogte van de velg bepaalt voor een groot deel de rijkwaliteit. De trend is om met bredere velgen te rijden. Dit heeft niet alleen aerodynamische voordelen, je kan ook bredere banden leggen. Wat het comfort zal verhogen. Banden van 25mm zijn een pak aangenamer dan banden van 23mm en ze hebben geen extra rolweerstand. Hoge velgen zijn extra aerodynamisch en een zeer gemakkelijke manier om snelheid te winnen, maar hebben als nadeel dat je fiets moeilijker te besturen wordt als er zijwind staat.
De meeste mid-level wielen zijn gemaakt van aluminium. Heb je het geld, dan kan je upgraden naar carbon velgen. Die zijn een pak lichter en heel wat stijver. Maar houd er rekening mee dat (zeker als het nat is) aluminium altijd betrouwbaarder remt dan carbon.
Let er zeker op dat je drie soorten velgen hebt voor verschillende bandensoorten. Tubes, 'clinchers' en tubeless. Rij je geen wedstrijden, kies dan altijd voor clinchers. Die zijn voor gewone binnen-en buitenbanden die je gemakkelijk onderweg kan vervangen en herstellen, terwijl tubes vastgelijmd moeten worden.
Hopelijk heeft deze handleiding je op weg gezet om de juiste racefiets die bij jou past, binnen jouw budget te vinden. Je kan ons breed aanbod racefietsen op BikeExchange online bekijken of je lokale fietsenwinkel contacteren voor verder advies.
